Uzun zaman sonra evde bir cumartesi geçireyim diye düşünürken, içimden bir ses “hadi Görkem Fener, Balat’a!” dedi ve kendimi İstanbul’un en otantik köşelerinden Balat’taki gezilecek yerleri keşfederken buluverdim...

Balat son zamanlarda Haliç Kıyıları’nın adeta gözbebeği ! Ben 55’ten fazla ülke gezmeye dururken İstanbul’daki çoğu semtte büyük değişimler olmaya başlamış. Eskilerden bildiğim Fener, Balat gidip yerine bir “İstanbul İkonu” gelmiş. Zaten sosyal medyadaki fotoğraflardan, videolardan ve blog yazılarından hepiniz Balat’taki bu yükselişi farketmişsinizdir.

Rengarenk Balat’ta Bir Görkemli Gezgin 🙂

Balat Hakkında

Görkem önce sizlere bir güzel Balat hakkında bilgiler versin 🙂 Burası İstanbul’un tarihi denebilecek eski semtlerinden birisi. Ayvansaray ve Fener arasında Fatih’in ortasında bir yerde.

Balat ismi Rumca’da saray anlamını çağrıştıran bir kelimeden dönüşerek gelmiş. Zaten Balat tarih boyunca önce Rumların ardından da Yahudilerin yaşadığı yer olmuş.

1950’lerden sonra Yahudilerin İsrail’e doğru geçmesiyle bu tarihi semt çoğunlukla bizlere kalmış. Tabii bu farklı din ve toplumların kültürel izleri ise harika bir birleşim olarak hala yaşıyor !

Yurtdışında kozmopolit şehirleri görünce bi hayranlık duymuyor değilim. Aynı şeyi şimdi de Balat için düşünüyorum. Bizde daha çok mimari eserler birbiriyle kalmış. Bir köşede kilise var, hemen yanında bir camii, az ileride bir sinagog !

Balat Genel Görünüm

Balat’ın Rengarenk Evleri

Balat gezime başladığım anda etrafım rengarenk oluyor ! Balat’ta gezilecek yerlerden önce Balat’ın sevimli atmosferini yaşamam lazım.

Tarihi Yahudi ve Rum evleri, eski konaklar, apartmanlar ve tüm bunlarla bütünleşmiş çarpık gecekondular derken harika bir uyumsuzluk içindeyiz 🙂 Evet hepsi bambaşka ama bu uyumsuzluk harika!

Rengarenk Balat Evleri

Özellikle son yıllarda bu tarihi evlerin çoğu keyifli pastel renklere boyanınca, gelsin şemsiyeler 🙂

Rengarenk sokaklar 21. yüzyılın Balat’ı artık. Çok da güzel olmuş, kaliteli yeni nesil kahve dükkanları da gelmiş mi tamam. Onlara birazdan gireceğim…

Keyifli Birkaç Ev Daha

Balat Yokuşları

İstanbul olur da yokuşlar olmaz mı !

Balat’ı keşfetmek için biraz terlemek lazım. Haliç’ten içeri daldık mı gittikçe yukarı çıkıyoruz. Çıktıkça da manzara daha bir güzelleşiyor 🙂 Size bi yokuş tavsiyesi; Sancaktar…

Sancaktar Yokuşu’nda size eşlik eden boğaz manzarası ile beraber, bu semtin yaşayan çocuklarını da görebilirsiniz. Onlar kışın karda oynar, yaz gelir bisikletler çıkar ama her daim oradalar !

Balat Sancaktar Yokuşu ve Arkada Oynayan Çocuklar 🙂

Balat’ta Gezilecek Yerler’e Doğru !

Fener, Balat’a geldik ve atmosferi bir güzel içimize çektik…

Şimdi Balat’ta gezilecek yerlere geçme zamanı. Balat’ta tarihi kokuyu içimize çekerken bir yandan da yeni dünyanın güncel öğelerini bir arada göreceğiz, benimle gelin 🙂

Balat’ta Gezilecek Yerlere Doğru

Fener Rum Lisesi

Fener Rum Lisesi’ni boğazdan geçerken şöylece bir süzmüşsünüzdür, acaba burası neresi ?

1454 yılında kurulmuş olan Fener Rum Lisesi, günümüzde hala faaliyet göstermekte olan bir Rum okulu. Sayıları artık oldukça az olan Rum okullarının belki de en nadide örneği.

Balat’ta Gezilecek Yerler: Fener Rum Lisesi

Az önce bahsettiğim Sancaktar Yokuşu’nun sonundan Fener Rum Lisesi’ne ulaşabilirsiniz. Fransa’dan getirildiği söylenen kırmızı tuğlaları nedeniyle halk arasında “kırmızı okul” deniyormuş.

Tuğlalardan aldığı kırmızı rengi ve eşsiz mimarisi ile İstanbul’un ve Balat’ın görkemli yapılarından biri !

Fener Rum Lisesi ve Ben 🙂

Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi

Evet burası Ortodoks dünyasının merkezi !

Patrikhane ve kilisesi, Balat’ın kozmopolit duruşunun en önemli simgesi. Tarihi 12. yüzyıla kadar dayanan patrikhane hala varlığını sürdürüyor.

İçeri girmek ve gezmek ücretsiz. Haftasonları özel törenleri de izleme şansınız var, bence bir deneyin 🙂

Balat’ta Gezilecek Yerler: Fener Rum Patrikhanesi

Ahrida Sinagogu

İşte size farklı bir dinin mabedi daha… Çok az şehirde rastlayacağınız bu özel yapılardan biri de Ahrida Sinagog’u. Balat gezimde en çok ilgimi çeken yerlerden biri oldu. Daha birkaç ay önce İsrail’de olmama rağmen böylesine bir yapının varlığı beni heyecanlandırdı.

Bazı kaynaklardan alınan bilgilerle İstanbul’un Fethi’nden önce var olduğu tespit edilmiş. 1960’larda yangında tahrip olup yeniden restore olmuş ve günümüze ulaşmış.

Ahrida Sinagog’unu maalesef yalnızca dışarıdan görmek zorunda kaldım. İçeri giriş şimdilik mümkün değil.

Balat Sokaklarından

Demir Kilise

Tam adıyla Sveti Stefan Bulgar Kilisesi şüphesiz Balat’ın ve bence Türkiye’nin en güzel aktif kiliselerinden biri. İlk olarak 1898 yılında ibadete açılan kilise zaman boyunca dünyadaki tamamı demirden yapılan iki kiliseden biriymiş. Diğer kilisenin yok olması ile beraber Sveti Stefan günümüzdeki tek demir kilise !

İstanbullular bu kiliseyi görünce pek bir şaşıracak 🙂 Çünkü 6-7 yıllık bir restorasyon ardından 2018’in ilk günlerinde ibadete açıldı. Yani demektir ki bu ihtişamlı kilise ortada uzun zamandır yoktu.

Balat’ta Gezilecek Yerler: Demir Kilise

Bir inşaat mühendisi olarak  restorasyonu oldukça başarılı buldum. Altın rengi kubbeleri ve kusursuz mimarisi ile beraber Balat’ın en değerli yapılarından biri.

Görkem Demir Kilise’yi gezebiliyor muyuz ? Evet bu kiliseyi gezmek, içeri girmek, üst katına çıkmak serbest ve ücretsiz, kesinlikle kaçırmayın !

Demir Kilise’nin İçi ve Ben

Balat Kafeleri

Balat’ı bu güne taşıyan aslında yeni nesil kafeleri. Çünkü bu kafeler genç gezginlerin rotasını ilgiyle Balat’a çekti doğrusu. Zaten İstanbul’un tarihi güzelliklerine sahip bu semt biranda özçekimlerin odağı oluverdi.

Balat gezinizde mutlaka bir kafeye uğrayıp birşeyler denemelisiniz. Gözünüzün alabildiğine çok mekan var. Yeşilçam’dan Fransız konseptine, İtalyan kahvelerinden, ikinci elcilere kadar her türlü kafe restoran burada.

Balat Naftalin Kafe

Balat’a Nasıl Gidilir ?

Balat’a gitmenin en keyifli yolu yürümek ! Bence işiniz yoksa güzel bir cumartesi günü Karaköy olur, Eminönü olur, Sultanahmet olur, bir yerden başlayın ve yürüye yürüye keşfedin. En fazla birkaç kilometrelik rotalar ardından önce Fener sonra da Balat’a ulaşabilirsiniz.

Ben tüm enerjimi Balat gezime ayıracağım diyenler şanslı ! Yakın zamanda buraya Eminönü’den bir tramvay gelecek. (geldi:) artık T5 tramvayı ile Alibeyköy-Eminönü hattından Balat’a ulaşabilirsiniz) Şimdilerde Eminönü’den Eyüp yönüne giden herhangi bir otobüse binerek Balat’a gidebilirsiniz. Anadolu Yakası’ndan Balat’a gideceklere önerim Üsküdar’dan kalkan Haliç Vapur Hattı. Saatleri çok sık olmasa da işinizi görecektir.

Balat’ı Haliç’ten izlemenin keyfi bir başka. Özellikle tepeden tüm İstanbul’a hükmeden Fener Rum Lisesi’nin manzarasına ne demeli ?

Balat’tan Dönerken Tekneden

Balat Gezi Tavsiyeleri

  • Bol bol yürüyün, Balat’ta yorulmak olmaz.
  • Gördüğünüz ara sokaklara bir dalın.
  • Balat gezi rotanıza doğaçlama kısımlar ekleyin.
  • Akşamüstü bir kahve için.
  • Yanınıza bir su alın, yokuşlar terletecek 🙂
  • Boğazdan da Balat manzarası izleyin.
  • Gitmeden önce eski Balat resimlerine bakın

Balat gezi rehberimi artık bitiriyorum ! Bu rengarenk semti yalnızca okumak olmaz, bir de siz gezin görün. Bu haftasonuna ne dersiniz ?

Yazının Devamı: Ağva Gezi Notlarım: İstanbul’a Biraz Mola mı Versek ?

4 Yorum Yapılmış

  1. balatta doğup büyüdüğüm için yazınızı soluksuz okudum, teşekkürler böyle güzel bir yazı için…

  2. Çok güzel hem eğlenceli hemde faydalı bilgiler seyahat etmeyi seven biri olarak henüz çok yer gezmemiş olsam da sizin yazılarınız bizi adeta oralara götürüyor emeğinize sağlık?

    • Elif Hanım, teşekkür ederim güzel sözleriniz için. Benim de amacım tam olarak söylediğiniz gibi “oralara götürmek” sizleri. Gerçekleştirebilmiş olmak mutlu etti, yakın bir zamanda gitmenizi de öneriyorum 🙂

Şimdi Sorun, Görkem En Geç Birkaç Saate Yanıtlasın !

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.