Görkemli bir gezi notuyla karşınızdayım ! Bugün sizleri Afyon çevresindeki Frig Vadileri ve Peri Bacaları ile tanıştıracağım. Aslında çok da heyecanlı olduğumu söylemeliyim. Çünkü ilk kez bu kadar az bilinen ve beni etkilemeyi başaran bir yerden bahsediyorum; Frig Yolu
Herşey yaz başında Murat Abi’nin beni davet etmesiyle başladı. Kendisi Frigya’nın güzelliklerini tüm Türkiye’ye ve dünyaya duyurmak hedefiyle bir organizasyon planı yapıyordu. Gel zaman git zaman, bu etkinlik Frig Ultra Maratonu’nu da kapsayan, devlet kurum ve kuruluşların desteğiyle kocaman bir hal almış. Ben de Görkemli okurlarım için koyuldum Afyon ve Frig Vadileri yollarına…
Index / Indeks
- 1 Frigya’ya Yolculuk
- 2 Frig Vadileri Nerede, Nasıl Gidilir ?
- 3 Frigya Hakkında Bilgiler
- 4 Frig Vadisi’nde Gezilecek Yerler
- 5 Frig Yolu – Kral Yolu
- 6 Peri Bacaları
- 7 Bayrameliler Köyü
- 8 Göynüş Vadisi
- 9 Frig Vadileri’nde Nerede Kalınır ?
- 10 Frig Yolu Ne Zaman Gezilir?
- 11 Frig Vadileri Giriş Ücreti
- 12 Ayazini Metropolisi ve Köyü
Frigya’ya Yolculuk
15 Eylül Cumartesi. Önceki gün vardığım Afyon’da, Frigya hakkında bilgiler edinme ve bu gezide bulunan arkadaşlarla hoş vakit geçirip tanışma fırsatı buldum. Bize ev sahipliği yapan NG Afyon’da tatlı bir uyku çektikten sonra bugün Gizemli Frigya’yı keşfetme vakti !
Sabahın erken saatlerinde minibüsümüz ile yola çıkıyoruz. Yaklaşık 45 dakikalık bir yolculuk ardından Afyon’un İhsaniye ilçesindeyiz. Burası Frig Ultra Maratonu startının verildiği nokta.
Frig Ultra Maratonu, 9, 23 ve 54 kilometrelik parkurları ile Frig Vadileri’nden geçen keyifli bir maraton. Ayrıca dikkat çektiği Frigya turizmi ile de kültürel bir işlevi var. Bu sene yalnızca takip edebilsem de seneye katılma fikri fena gelmiyor kulağıma 🙂
Frig Vadileri Nerede, Nasıl Gidilir ?
İhsaniye, Frig Vadileri için de bir başlangıç niteliğinde. Frig Vadileri aslında başta Afyonkarahisar olmak üzere Kütahya ve Eskişehir sınırları içerisinde kalıyor. En can alıcı bölümleri şüphesiz bulunduğum Afyon ve İhsaniye çevresinde. Bölge karayoluyla İstanbul’dan 450, Ankara’dan ise 300 kilometre uzakta bulunuyor. Bu mesafeleri 3-5 saatte almanız mümkün. Ayrıca Zafer Havalimanı’na düzenlenen uçuşlarla direkt olarak Afyon’a ulaşabiliyorsunuz. Havalimanının şehrin 50 kilometre kadar kuzeyinde olduğunu hatırlatmalıyım.
Peki Görkem Afyon’a kadar geldik, Frig Vadileri’ne nasıl gideceğiz ? Bu bölümde tek seçeneğiniz özel araç ya da planlanmış turlara katılmak. Benim tavsiyem bu bölgeye kendi aracınızla gelmeniz ya da havalimanından araç kiralamanız. Çünkü belediyenin sunduğu bir servis ya da otobüs yok. Zaten gezilecek yerler de çok geniş bir alana yayılmış durumda.
Frigya Hakkında Bilgiler
Frig Vadileri’ni gezmeden önce sizlere Frigya Uygarlığı hakkında kısa bilgiler vermek istiyorum. Öncelikle hepimizin bildiği Frigya Devleti, milattan önce 9. yüzyılda kurulan Anadolu’nun güçlü uygarlıklarından birisi. Başkentleri günümüzde Ankara Polatlı sınırlarında kalan Gordion.
Frigler tarım ve ticarette oldukça gelişmişler. Ayrıca tunçtan yapılmış çini, heykel gibi eserleri döneminin öncülerinden. Frig Vadileri’nde sıkça örneklerini göreceğimiz gibi kaya oymacılığında da oldukça ileriler.
Frigyalılar toplumsal olarak da refah içinde yaşamışlar. Sanatsal öğelerde çalışmalar yapan, özgürlüğüne düşkün bir halktan söz ediyoruz. Özgürlüğün simgesi olan Kırmızı Frig Başlığı, Fransız İhtilali’nde bile boy göstermiş.
Frigler eminim okurken sizi de içine çekmiştir. İhsaniye’den hareket eden minibüsümüz bizi Frigya’nın derinliklerine doğru götürüyor. Frigya’da gezilecek yerler için iyi bir plan yapmanız şart. Ben de sizler için gezeceğiniz yerleri başlıklar altında toplayacağım ve bu keyifli gezinize rehberlik edeceğim.
Frig Vadisi’nde Gezilecek Yerler
Aslankaya Anıtı
İlk olarak Aslankaya Anıtı’na varıyoruz. Burası Friglere ait en önemli kaya anıtı ve açık hava tapınaklarından biriymiş. İlk bakışta basit bir kaya parçası gibi gözüken Aslankaya, dikkatli bakıldıkça beni şaşkına çeviriyor…
Yan yüzeyindeki devasa Aslan Figürü etkileyici güzellikte. Ön bölümdeki üçgen alınlıklı tapınak ve Tanrıça Kibele’yi tasvirleyen kabartmalar da dönemin kaya işlemeciliğinde geldiği noktayı gözler önüne seriyor.
Memeç Kaya Kilisesi
Frig Yolu’nda devam ediyoruz. Hemen ileri de karşımıza Memeç Kaya Kilisesi çıkıyor. Burası Emre Gölü yolu üzerinde bulunan bir kaya manastırı. Sarp kayalıklar üzerine oyulmuş kilisenin bir bölümü zarar görmüş olsa da açık biçimde gezilebiliyor.
Biz dışarıdan gözükmesinden ve yoğun programımızdan ötürü uzaktan bakmakla yetiniyor ve Frig gezimize devam ediyoruz, ben vakti olanların incelemesini öneririm 🙂
Emre Gölü
Uzakta bir su birikintisi beliriyor ! Burası Emre Gölü…
Emre Gölü, Frigya ve Afyon’un özel noktalarından biri. Doğayla adeta bir tabloyu tamamlayan kayaların uyumu görülmeye değer. Siz bir de harika bir gün batımı manzarası ekleyin, değmesinler keyfimize 🙂
Göl 5 kilometrekarelik bir alana sahip. 8-10 tür göçmen kuş, pelikan ve leyleğe ev sahipliği yapıyormuş. Maalesef define avcıları ve doğa tahribatçıları Emre Gölü’nü mesken tutmuş. Kültürel ve doğal bir miras olan göl çevresinde sıkça kaya üzerlerinde yazılara ve etrafa atılan çöplere rastlayabilirsiniz.
Biz de bu duruma dikkat çekmek amacıyla göl çevresinde çöp toplama etkinliğine katıldık. Aslında bugün 15 Eylül Dünya Çöp Toplam Günü yani #worldcleanupday. Siz de yalnız Emre Gölü’nde değil, ülkemizin tüm güzelliklerindeki bu temizlik hareketine destek olun !
Kırkmerdivenkaya Kütlesi
Emre Gölü kıyısındaki en hoş nokta Kırkmerdivenkaya Kütlesi. Gölün güneydoğusundaki seyir noktasına giderseniz, gördüğünüz o devasa kayalar işte Kırkmerdivenkaya olacak 🙂
Kırkmerdivenkaya’dan Emre Gölü manzarası izlemek bir keyif. Güzel fotoğraflar da çıkacağına eminim. Tam karşıda Emre Gölü’ne bir de sosyal tesis kurmuşlar. Ortamın atmosferi ile ne kadar uyumlu tartışılır ama bir çay içecek alternatifiniz de var, hatırlatayım.
Frig Yolu – Kral Yolu
Sırada Kral Yolu var ! Frig Yolu artık tescillendi. Midas’tan Ankara, Afyon ve Kütahya kollarına ayrılıyor. Biz de Afyon’a ulaşan kolundayız. Burası gelmeden önce en çok merak ettiğim yerlerden biriydi.
Kral Yolu 1000 yıllardır buradan geçen tekerlekli at ve öküz arabalarının kayaları aşındırmasıyla oluşmuş bir ticaret yolu. Bulunduğum yerdeki derinliği bir insan boyunu aşıyor !
2.5 metrelik derinliğe ulaşan bu noktada etkilenmemeniz imkansız. Bu yol 500 kilometre boyunca devam ediyormuş. İlerleyen zamanlarda tekrar gelip Frig Yolu’nu sizler için karış karış keşfetme niyetindeyim.
Kral Yolu fotoğraf sevenlerin Frig Vadileri’nde kaçırmaması gereken bir nokta. Tek sorun sıranızı beklemelisiniz 🙂 Bu gezide bana eşlik eden arkadaşlarımın hepsi fotoğrafsever olunca biraz vakit harcadık doğrusu !
Kral Yolu’nun bulunduğu bölgenin doğası da ayrı bir dikkat çekici unsur. Bodur ağaçlar Akdeniz İklimi ile Karasal İklimin ortasında kala kalmış. Ben de bir Batı Amerika havası oluşturmadı değil.
Bu bölgede bir de Burmeç Çeşmesi var. Zaten bölgede sıkça çeşmelere rastlayabiliyorsunuz. Bence biraz inceleyin, su için, elinizi yüzünüzü yıkayın ve kendinizi tamamıyla Frigya’da hissedin 🙂
Peri Bacaları
Şimdi Bayrameliler Köyü mevkiine gidiyoruz. Burada sizi Türkiye’nin ikinci peri bacaları ile tanıştırmak istiyorum. Frig Vadisi’nin masallar alemine birkaç kilometre kaldı !
Peri Bacaları aslında bu bölgede etrafa yayılmış biçimde her yerden görünebiliyor. Fakat Frig İşlemeleri ile beraber en çarpıcılarını görebileceğiniz noktaya gelmek için. Bayrameliler Köyü’nden Emre Gölü’ne doğru 2.5 kilometre ilerlemelisiniz. Sonrasında ters Y biçimindeki yol ayrımına geldiğinizde araçtan inebilirsiniz 🙂 Tam bu noktada sevimli bir çeşmeyi de göreceksiniz, ve Frig Vadisi Tabiat Parkı’ndasınız…
Peri Bacalarına Nasıl Gidilir ?
Artık size referans olacak geçit ve girişteki koca kayayı (geçitkaya) görebileceksiniz. Benim de geçtiğim bu geçit az önceki Kral Yolu’nun devamı oluyor. Aynı şekilde at arabalarının aşındırdığı özel bir yer daha görebiliyorsunuz.
Geçitten sonra birden Kapadokya’ya ışınlanmış gibiyim ! Hatta bana kalırsa buradaki peri bacaları çok daha güzel. Frig Vadileri’nin peri bacalarını özel kılan unsur, tahrip görmemiş ve doğayla iç içe kalmış olması.
Kartalkaya
Dikkatli baktığınızda burada da çeşitli kaya figürleri göreceksiniz. Bunlardan ilki Kartalkaya…
Sanki hakim bir tepeye konmuş kartal figürünü anımsatan bu kaya insana Gizemli Frigya’yı biraz sorgulattırıyor. Acaba doğal mı yoksa müthiş bir işçilik mi ?
Aslanbaşı Kalesi
Bu bölgede keşfedilecek diğer noktalar ise etraftaki tarihi kaleler. Aslında yalnızca basit bir tepeyi anımsatsa da oralar birer kale. Az önca bahsettiğim Kartalkaya’nın arkasında kalan yer Aslanbaşı Kalesi.
Aslanbaşı Kalesi’nin eski bir Roma kalesi olduğu tahmin ediliyor. Günümüzde kalıntıları araştırılıyormuş.
Üç Kayalar
Vadideki diğer bir anlamlı oluşum ise Üç Kayalar;
Üç kuleli küçük bir kaleyi andıran kaya kütleleri, bu bölgede hayal gücünüzü zorlayan diğer bir unsur. Ayrıca bölgede görülmeye değer bir nokta. Zaten peri bacaları bölgesinde bahsettiğim herşey tek noktadan 360 derece bakışla görülebilecek kadar iç içe.
Özgürlük Kayası
Bölgenin en eğlenceli kayasını en sona bıraktım; Özgürlük Kayası.
Bu ismi bilmeseniz bile ilk bakışınızda hem fikir olabiliriz 🙂 Adeta doğal bir özgürlük heykeli. Zaten Friglerin özgürlük düşkünü bir toplum olduğundan söz etmiştim. Tam da onlara yaraşır bir anıt olmuş.
Bayrameliler Köyü
Şimdi Frig Ultra Maratonu’nun bitişinin olduğu Bayrameliler Köyü’ne gidiyoruz. Burada Frig Vadileri’ni geçerek parkuru tamamlayan sporcuların haklı mutluluğu ile beraber, birşeyler atıştırıp çöp toplama etkinliğimize Bayrameliler’de de devam ediyoruz.
Bayrameliler bu bölgedeki doğal yaşamı ve kültürel zenginlikleri görebileceğiniz güzel bir köy. Köyün çocukları bize adeta poz verme yarışına girdiler 🙂 Böyle samimi anlar görmek insanı çok mutlu ediyor.
Göynüş Vadisi
Yılantaş Kaya Mezarı
Göynüş Vadisi’ne doğru hareket etme zamanı. Bu bölgedeki ilk göreceğimiz yer; Yılantaş Kaya Mezarı.
Adından anlaşılabileceği üzere burası milattan önce 7-8. yüzyıla tarihlendirilen bir kaya mezarı. Anıt mezar parçalandığı için içerideki üçgen tavan kirişleri dışarıdan farkedilebiliyor. Bugün kaya altında kalan kısımda ise, yılan ve ona saldıran iki savaşçı tasvirleri varmış.
Özellikle mezarın bulunduğu iç bölüme kadar çıkıp bakarsanız güzel tasvirler görmeniz mümkün. En etkileyici olanı ise dışarıda duran ve başı aşağıda kalmış olan aslan figürü. Aslında küçük bir restorasyonla eski ihtişamına yakın bir noktaya gelebileceğini düşünüyorum, umarım gelecekte bir gün onu ayakta görebiliriz.
Aslantaş Anıtı
Göynüş Vadisi’nde kalan diğer bir önemli anıt ise Aslantaş. Aslında “Aslanlı Mezar Odası” olarak bahsetmem daha doğru. Bu kütle hala dimdik ayakta durduğundan adeta insanı alıp eski zamanlara götürüyor. Devasa boyuttaki iki aslan figürü inanılmaz…
Aslantaş Anıtı’nın muhtemelen büyük bir krala ait olduğu düşünülüyormuş. Dikkatli bakıldığında iki devasa aslan figürünün altında bir de yavru aslan var.
Aslan figürleri Friglerde gücü temsil ediyor. Ayrıca Aslantaş’taki figürlerde dişlere varan detaylı oymacılık, gelinen seviyeyi tekrar açıkça gösteriyor.
Kişisel düşünceme göre aslanların bu kadar iyi tasvir edilmesi, Friglerin yaşadığı dönemde bölgede sıkça aslan görülebildiğine de işaret ediyor. Hangi insan görmediği bir hayvanı bu kadar iyi işleyebilir ki ?
Frig Vadileri’nde Nerede Kalınır ?
Frig Vadileri ve Frig Yolu’nda gezilecek yerleri şimdilik tamamladım. Eklemek istediğim birkaç konu var. Bunlardan ilki bu bölgede konaklama seçenekleri. Öyle yakın bir yerde değiliz 🙂
Frig Vadileri’nin bulunduğu noktada konaklamak için herhangi bir tesis yok. Zaten bir tabiat parkında tesis olmaması normal 🙂 En iyi seçenek bizim gibi Afyon’da kalmak. Bu konuda sağlık turizmine de katkı sağlayan NG Afyon termal spa otelinde konaklayabilirsiniz. Şehirde benzeri seçenekleriniz de bulunuyor tabii ki. Fakat ben NG Afyon’un hizmetinden fazlasıyla memnun kaldım doğrusu.
Köy Evlerinde Konaklama
Seveceğiniz diğer bir konaklama seçeneği ise Köy Evleri Projesi. Murat Abi’nin öncülüğündeki bu proje ile uygun fiyatlara köy evlerinde misafir olup, hem kültürel değerleri hem de Frig Vadileri’ni keşfedebileceksiniz. Bu konu hakkındaki sorularınız için yorum bölümünü kullanabilirsiniz.
Son olarak bu bölgede kamp yapabileceğiniz alanlar da var. Sizden tek ricam bölgeyi kirletmeden bilinçli bir şekilde kamp yapmanız 🙂
Frig Yolu Ne Zaman Gezilir?
Peki Frig Vadileri’ne ne zaman gidelim Görkem ? Bence her daim buraya gelebilirsiniz 🙂
Ama en güzel zamanların bahar ayları olduğunu öğrendim. Belki kışın karlar altında da denenebilir, fakat o zaman da tarihi güzellikleri kaçırabilirsiniz. Bence her mevsim gelin !
Frig Vadileri Giriş Ücreti
Frig Vadileri’nin ücretli olup olmadığı konusu da var. Güncel olarak hiçbir ücret sizden talep edilmiyor. Dilediğinizce Frigya’yı, Frig Yolu’nu, Peri Bacaları’nı, Göynüş Vadisi’ni keşfedebilirsiniz.
Yalnızca bazı noktalara gece girmek yasakmış, bu konuda uyarmış olayım..
Bu şekilde Frig Vadileri’ndeki gezi notlarımı bitiriyorum. Frigya gezinize rehberlik edecek birçok detay bilgiyi verdiğimi düşünüyorum. Gördüğünüz gibi Frigya Vadileri gerçekten görülmeye değer. Özellikle Peri Bacaları bambaşka bir deneyim. Kapadokya’ya gidemeyenlere harika bir yakın alternatif !
Gizemli Frigya Gezisi
Son bir söz de bu gezide bana eşlik eden değerli arkadaşlarıma. Aslında çoğunu sosyal medya ve internet üzerinden tanıyorsunuzdur.
Sevgili Öykü (Öykünün Öyküleri) ve eşi Umur, Melike ve Selçuk (Melke On The Way), Evrim (Gezgin Nerede), Ecem ve Muzaffer (Melodili Çekimler), son olarak da başta bahsettiğim değerli abim, bu geziyi organize eden ve Frig Vadileri için gönüllü çalışan Murat Şen ile üç gün boyunca hem keyifli vakti geçirdik hem de bu coğrafyayı bilinçli bir şekilde gezdik. Hepsine ve burada yazamadığım herkese ayrı ayrı teşekkür ediyor, gelecek bir seyahatte tekrar buluşmayı diliyorum !
Ayazini Metropolisi ve Köyü
Aslında bu bölgede gezilecek yerlerim bitmedi 🙂 Sırada Ayazini Köyü var…
Tarihte Ayazini Metropolisi olarak bilinen toprakları da sizler için günün devamında keşfedeceğim. Yazının fazla uzamaması 🙂 ve Ayazini Köyü’nün farklı bir atmosferi olmasından ötürü oradan ayrı bir yazıda bahsediyor olacağım. Oradaki gezi notlarımı da okumanızı öneririm, Gizemli Frigya bir bütün, sevgiler !
Yazının Devamı: Ayazini Köyü ve Metropolisi Gezi Notlarım
Merhaba Görkem bey,
Ben frig vadilerine ne zamandır gitmeyi düşünüyordum, sizin de bu yazınıza denk geldim açıkçası internette bulamadığım kadar çok detay verdi bana ulaşım ve gezilecek yerler konusunda, küçük bir sorum olacak sizce ne kadar bir sürede gezebiliriz bu bölgeyi ? Siz vakit azlığından bazı yerleri hızlı geçtiğinizi söylemişsiniz, teşekkür ederim 🙂
Merhabalar Melisa Hanım,
Denk gelmesine sevindim 🙂 Aslında bizim programımız 2 güne yayılmış şekildeydi fakat maalesef ki uçağımız iptal oldu.. elimizde olmayan sebeplerle tek güne indirmek durumunda kaldık.
Benim Frig Vadileri için önerim 2 gün şeklinde olur. Bu süre benimki gibi genel ama kapsamlı bir tur için. Yoksa bu bölgede bir haftanızı harcasanız eminim ki yeni şeyler bulursunuz.
Çok detaylı ve güzel bir yazı olmuş, gitmek isteyen herkese ilham vermesi dileğiyle.
Sevgili Sevil teşekkürler güzel söz ve dileklerin için, senin Frig yazılarını da keyifle okudum !
Sevgili Görkem;
Frigya gezisini kapsamlı ve guzel anlatmışsin. Kalemine ve gönlüne sağlık.
Teşekkür ederim Murat abi senin engin bilgi ve desteğinle diyelim 🙂
Ellerine sağlık Görkemcim, yine hem bilgi hem keyif dolu bir yazı 🙂 Yeni seyahatlerde yollarımız hep kesişsin. Sevgiler <3
Teşekkür Ederim Öykü 🙂 Sanırım daha tamamlamadın ama bir de senden okumak ve izlemek isteriz Frig Vadilerini, aynı güzel dileklerimle !